Zasiłek chorobowy a działalność gospodarcza

Prawo i księgowość Artykuł
2022-04-28

W pewnych sytuacjach lekarz-przedsiębiorca może ubiegać się o świadczenie pieniężne z ZUS w postaci zasiłku chorobowego czy zasiłku macierzyńskiego. Aby otrzymać takie świadczenie, należy spełnić pewne warunki.

Zasiłek chorobowy – podstawowe informacje


Zasiłek chorobowy jest wypłacany przez ZUS w razie choroby po wystawieniu elektronicznego zwolnienia chorobowego dla przedsiębiorcy. Aby uzyskać zasiłek chorobowy, lekarz musi być objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Niemniej przedsiębiorca nie uzyskuje prawa do zasiłku chorobowego wraz z rozpoczęciem opłacania składki chorobowej. Ma to miejsce dopiero po pierwszych 90 dniach (po tzw. okresie wyczekiwania).

Z dniem 1 stycznia 2022 r. po nowelizacji przepisów warunkiem otrzymania zasiłku chorobowego jest brak zadłużenia w ZUS lub zadłużenie wynoszące maksymalnie 1% minimalnego wynagrodzenia, czyli obecnie maksymalnie 30,10 zł. W przypadku wyższych zaległości w ZUS będzie można ubiegać się o zasiłek chorobowy, jeżeli w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do zasiłku nastąpi spłata zadłużenia.

Zasiłek chorobowy – wysokość


Wysokość zasiłku chorobowego przedsiębiorcy zależy od podstawy wymiaru opłacanych składek do ZUS. Podstawa wymiaru dla zasiłku chorobowego to co do zasady średnia podstawa wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy i pomniejszona o wskaźnik w wysokości 13,71%.

Miesięczna kwota zasiłku chorobowego może stanowić 80% podstawy lub 100% podstawy podczas urlopu chorobowego w czasie ciąży. Za każdy dzień choroby przedsiębiorcy przysługuje 1/30 miesięcznej kwoty zasiłku bez względu na długość miesiąca.

Zasiłek chorobowy – procedura postępowania


W celu wypłaty zasiłku chorobowego należy przesłać druk Z-3b do ZUS w ciągu 7 dni od daty wystawienia zwolnienia.

Dopóki nie zostanie wydana decyzja przyznająca zasiłek chorobowy oraz zasiłek nie zostanie wypłacony, lekarz-przedsiębiorca powinien opłacać składki ZUS w normalnej wysokości. W momencie wypłaty zasiłku przez ZUS należy dokonać korekty deklaracji ZUS DRA za miesiąc, w którym wystąpiła niezdolność do pracy, wyliczając pomniejszone proporcjonalnie składki ZUS. W ten sposób powstanie nadpłata składek, o którą można pomniejszyć kolejne wpłaty na ubezpieczenie społeczne.

Opodatkowanie zasiłków


Kwota zasiłku chorobowego i macierzyńskiego jest pomniejszana o zaliczkę na podatek dochodowy. W zeznaniu rocznym z osiągniętych dochodów z działalności gospodarczej w danym roku trzeba rozliczyć te przychody na podstawie otrzymanego z ZUS PIT-11A lub PIT-40A.

Piśmiennictwo

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1133 z późn. zm.)