Ulga dla klasy średniej a działalność gospodarcza lekarza

• Dostępne formy opodatkowania
• Skala podatkowa
• Ulga dla klasy średniej
• Podsumowanie
  

Dostępne formy opodatkowania

Lekarz, prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, ma do wyboru cztery formy opodatkowania swoich dochodów (przychodów):

• skalę podatkową – zasady ogólne,
• podatek liniowy,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub
• kartę podatkową (przy spełnieniu szeregu warunków m.in. opodatkowanie w ten sposób w 2021 roku i kontynuacja w 2022 roku, świadczenie usług bezpośrednio na rzecz pacjentów indywidualnych bez pracy na tzw. kontrakcie).

Każdą z tych form opodatkowania cechują inny sposób obliczania podatku dochodowego oraz możliwość zastosowania ulg.

Skala podatkowa

Skala podatkowa jest domyślną formą opodatkowania działalności gospodarczej. Warto wskazać, że skalą podatkową są również objęte dochody z tytułu umowy o pracę czy umów zlecenia. Należy mieć na uwadze, że dochód to przychód brutto pomniejszony o koszty uzyskania tego przychodu.

Jeżeli lekarz otrzymuje dochody z powyższych źródeł oraz z działalności gospodarczej opodatkowanej skalą podatkową, to jego dochody podlegają kumulacji. W takim przypadku podatek dochodowy jest naliczany od podstawy opodatkowania, jaką jest suma dochodów z tych źródeł pomniejszonych o przysługujące odliczenia i ulgi. W zależności od wysokości podstawy opodatkowania zastosowanie znajdą dwie stawki podatkowe: 17% (do 120 000 zł) lub 32% (ponad 120 000 zł).

Ulga dla klasy średniej

Jedną z nowych ulg wprowadzonych wraz z początkiem 2022 roku przez tzw. Polski Ład jest ulga dla klasy średniej. Pozwala ona pomniejszyć podstawę opodatkowania dla sumy dwóch źródeł: umowy o pracę oraz działalności gospodarczej opodatkowanej skalą podatkową.

Ulga dla klasy średniej przysługuje, gdy roczna suma przychodów brutto z umowy o pracę oraz dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanej skalą podatkową (z wyłączeniem składek na ubezpieczenia społeczne ZUS) mieści się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł (w skali miesiąca: od 5 701 zł do 11 141 zł). Wyliczenie ulgi dla klasy średniej jest dość skomplikowanym działaniem. Ustawodawca ustanowił specjalne wzory, dzieląc wskazany przedział na dwa progi ulgi:

• od 68 412 zł do 102 588 zł – zmniejszenie podatku rocznego od ok. 4 zł do 2 287 zł (wraz ze wzrostem dochodu kwota ulgi rośnie),
• od 102 588 zł do 133 692 zł – zmniejszenie podatku rocznego od ok. 2 287 zł do 3 zł (wraz ze wzrostem dochodu kwota ulgi maleje).

Zakładając, że lekarz uzyskuje dochody (przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania) jedynie z indywidualnej praktyki lekarskiej opodatkowanej skalą podatkową, które to mieszczą się w powyższych przedziałach kwotowych, będzie miał on prawo do skorzystania z ulgi dla klasy średniej. Ważnym aspektem jest to, że ulgę tę rozlicza sam podatnik. Może to robić w trakcie roku podatkowego na etapie zaliczek na podatek dochodowy, ale może również zrezygnować z tego prawa, jeżeli podejrzewa, że roczny górny próg zostanie przekroczony. W takim przypadku ulga, o ile będzie przysługiwała, zostanie uwzględniona dopiero w zeznaniu rocznym. Lekarz rozliczający się na podstawie zaliczek uproszczonych nie skorzysta z ulgi w trakcie roku, ale będzie mógł ją zastosować podczas rozliczenia rocznego.

Warto zwrócić uwagę, że ulgę dla klasy średniej będzie można zastosować przy wspólnym rozliczeniu małżonków, o ile są spełnione ustawowe warunki, jeżeli połowa ich wspólnych rocznych przychodów (dochodów) będzie mieścić się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł. Ulga zostanie obliczona od połowy wspólnych rocznych przychodów (dochodów).

Podsumowanie

Ulga dla klasy średniej jest nowym i złożonym zagadnieniem w prawie podatkowym. Możliwość zastosowania tej ulgi w każdym przypadku należy poddać oddzielnej analizie. W tym celu rekomenduję konsultację z księgową lub z doradcą podatkowym.